Süleyman Demirel Üniversitesi tarafından “YÖK Bilim Kafe Etkinlikleri” kapsamında düzenlenen “Teknoloji Bağımlılığı” başlıklı konferans, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Zihni Tunca’nın katılımıyla gerçekleştirildi.
Isparta Belediyesi Kültür Merkezi Lavanta Salonu’nda, gerçekleşen etkinliğe, SDÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Gençtürk, akademik ve idari kadro ile öğrenciler katıldı.
Prof. Dr. Mustafa Zihni Tunca, teknolojinin birey üzerindeki etkilerinden başlayarak, küresel sistemlere kadar uzanan geniş bir perspektifte değerlendirmelerde bulundu.
Mutluluk Endüstrisi ve Sosyal Medya Bağımlılığı
Teknolojinin bireylerin yaşam kalitesini artırma yönünde büyük fırsatlar sunduğunu ifade eden Prof. Dr. Tunca, aynı zamanda sosyal medya araçları üzerinden insanların bir “mutluluk endüstrisi” içine çekildiğine değindi. Telefon ekranlarından gerçek dünyaya bakmanın bireyleri daha mutlu ettiği yönündeki algıya da dikkat çeken Prof. Dr. Tunca, bunun bir çıkmaz mı yoksa savunulacak bir yaşam biçimi mi olduğunun tartışılması gerektiğini ifade etti. Özellikle davranışsal bağımlılıkların artış gösterdiğini vurgulayan Prof. Dr. Tunca, bu durumla bireysel ve kurumsal düzeyde mücadele edilmesi gerektiğini söyledi.
“Eğer Bir Ürün Ücretsizse, Ürün Sizsiniz”
Prof. Dr. Mustafa Zihni Tunca, dijital platformların ücretsiz gibi görünen hizmetlerinin arka planında kullanıcı verilerinin ticari bir meta haline geldiğine dikkat çekti. “Bir ürün size ücretsiz olarak sunuluyorsa orada ürün sizsiniz” diyen Prof. Dr. Tunca, sosyal medya uygulamalarının bireylerin davranışlarını ayrıntılı bir şekilde analiz ederek kişiselleştirilmiş reklamlar sunduğunu ve bunun tüm sistem için kazançlı bir yapı oluşturduğunu belirtti.
Dijital İzler, Veri Madenciliği ve Reklam Ekonomisi
Gündelik yaşamda yapılan sohbetlerin, aramaların ve dijital etkileşimlerin reklam algoritmaları tarafından nasıl değerlendirildiğini örneklerle anlatan Prof. Dr. Tunca, veri madenciliğinin artık sıradan bir süreç haline geldiğini ifade etti. “Sağlıkla ilgili bir arama yapmanızın ardından karşınıza çıkan sigorta reklamları bir tesadüf değil.” diyen Prof. Dr. Tunca, sosyal ağların kullanıcı verilerini çok yönlü analiz ettiğini ve bu verilerin hem ticari hem de politik amaçlarla kullanılabildiğini söyledi.
Yapay Zekâ ve Transhümanizm Tartışmaları
Teknolojinin insan bedenine entegrasyonu ve yapay zekânın sınır tanımayan gelişimi üzerine de değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Tunca, transhümanizm kavramını gündeme taşıdı. Elon Musk’ın Neuralink projesi gibi girişimlerin, insanın doğasına doğrudan müdahale ettiğini belirten Prof. Dr. Tunca, gelecekte insan-makine entegrasyonunun zorunlu hale gelebileceği senaryoların tartışıldığını ifade etti. "Teknoloji önce kablosuzlaştı, sonra küçüldü, sonra giyilebilir hale geldi. Bundan sonraki aşama vücuda entegre edilen sistemler. İnsan, artık sistemin bir parçası haline geliyor." dedi.
Konuşmasında, teknolojinin sadece bireyleri değil, toplumları, çevreyi, siyaseti ve hatta dini kurumları dahi etkileyen devasa bir “ağ” olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Tunca, bu sistemin domino taşları gibi birbirine bağlı olduğunu söyledi. “Bir dişlinin bozulması tüm sistemin çökmesine neden olabilir. Sorun artık bireysel değil, küresel çözüm gerektiriyor.” ifadeleriyle konuşmasını tamamladı.
Konferans, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Gençtürk tarafından Prof. Dr. Mustafa Zihni Tunca’ya teşekkür belgesi takdiminin ardından sona erdi.