1 ARALIK DÜNYA AİDS GÜNÜ

Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Onur Kaya 1 Aralık Dünya AİDS Günü ile ilgili yaptığı açıklamada şu bilgilere yer verdi;

Tüm dünyada 1988 yılından bu yana her yıl 1 Aralık günü ‘Dünya AIDS Günü’ olarak anılmaktadır. AIDS AcquiredImmuneDeficiencySyndrome (Sonradan kazanılan bağışıklık yetmezliği) kelimelerinin baş harflerinden oluşan ve Human ImmundeficiencyVirus (HIV) mikrobunun neden olduğu infeksiyon hastalığının ileri evresine verilen isimdir. Yani her HIV pozitif olan kişi infeksiyon hastalığının AIDS evresinde olmayabilir.

Hastalığın ilk tanımlandığı yıl olan 1981’den bu yana yaklaşık 40 milyon kişi hayatını kaybetmiştir. Günümüzde ise tüm dünyada yaklaşık 37 milyon kişi HIV ile infektedir. Bu kişilerin %90’ı Sahra-altı Afrika ülkelerinde yaşamaktadır. Ülkemizde ise HIV pozitif olgu sayısı 18.557 olup çoğunluğu erkek cinsiyettedir.

HIV, korunmasız (kondomsuz) her türlü cinsel temasla (vajinal-oral-anal-heteroseksüel-homoseksüel), kontrolsüz şekilde kan ve kan ürünlerinin verilmesiyle, damar içi uyuşturucu bağımlılarında ortak enjektör kullanılmasıyla, anneden bebeğe hamilelik süresince bulaşabilmektedir. Dünyadaki ve ülkemizdeki olgulara bakıldığında HIV etkeninin en sık bulaş yolunun cinsel ilişki olduğu anlaşılmaktadır. Ne yazık ki ülkemizde HIV pozitif olgu sayısı her geçen yıl daha da artmakta olup bunun en önemli nedeni birden fazla partnerin olduğu cinsel yaşamdır.

Virüs el sıkışmakla, sarılmakla, dokunmakla, aynı havayı solumakla, aynı tabak-çatal-bardağı kullanmakla, aynı tuvaleti-havuzu kullanmakla, sivrisinek ve böcek ısırıkları ile bulaşmamaktadır. O nedenle HIV pozitif bireylere ayrımcılık yapılmaması gerekir. Günümüzde HIV infeksiyonu tedavisinde günde sadece 1 veya 2 tablet ilacın kullanıldığı, yan etkilerin az olduğu, etkinliği oldukça yüksek olan tedaviler verilmektedir. Aynı şeker hastalarında olduğu gibi HIV infeksiyonlu kişiler de düzenli bir şekilde ilaçlarını kullanırlarsa HIV infeksiyonu nedeni ile ölüm beklenmemektedir. Ancak ilaçlarını kullanmalarını aksatırlarsa bağışıklık sistemleri zayıflayacağından şiddetli infeksiyonlar ve kanserlerin ortaya çıktığı AIDS evresine ilerleyip hayatlarını kaybedebilmektedirler. Günümüzde HIV infeksiyonu olan kişiler gerekli önlemler alındığında (sperm yıkama teknikleri, ilaçlar vs.) çocuk sahibi dahi olabilmektedir.

HIV bulaşını önlemede en etkili yol cinsel ilişki sırasında kondom kullanımı ve tek eşli cinsel yaşamdır. Virüse karşı geliştirilmiş bir aşı henüz yoktur.