SDÜ’den “Boya Böceği Ailesine” yeni keşif

Süleyman Demirel Üniversitesi tarafından dünya literatürüne yeni bir boya böceği kazandırıldı.

Süleyman Demirel Üniversitesi'nin uzun yıllar süren saha araştırması ve bilimsel deneyler ışığında boyamada kullanılan bir böcek olan “koşnil”in kırmızı renk veren bir türü keşfedildi.

SDÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Genç tarafından 2021 yılında başlatılan çalışma bugün adını dünya literatürüne yazdırdı. Dünya'da 6 tür böcek ve deniz salyangozu renk elde etmek üzere bütünleşik tekstil endüstrisinde kullanıldığını ifade eden Prof. Dr. Genç, çalışmalar neticesinde 7’nci boya böceği keşfedildiğini kaydetti.

SDÜ koşnil böceğinin boyama yönünü keşfetti

Boya böceklerinin gıda, kozmetik ve boyama alanlarında kullanıldığını belirten Prof. Dr. Genç, “Üzerinde çalıştığımız koşnil böceği türü de daha önce gıda ve kozmetik alanında literatürde yer alıyordu. Ancak bu koşnil böceği türünün boyama yönünü SDÜ keşfetti. Kırmızı renk veren koşnilin bu türünün haslık değerleri ve kalıcılığının yüksek olduğunu da kanıtlamış olduk.” dedi. 

2007 yılında Başbakanlık Osmanlı Arşivleri'nde “kökboyama” ve bitkiler üzerinde çalışırken rastladığı bir bilginin peşinden koşmaya başladığını belirten Prof. Dr. Mustafa Genç, şunları söyledi: “Antalya ve Mersin başta olmak üzere sıcak iklim kuşaklarında hep bu türün izini aradım. Prof. Dr. Gökhan Aydın ile birlikte Eylül 2021 tarihinde KKTC'ye gittik. Koşnilin farklı bir türü olduğunu düşündüğümüz bu bitki zararlısını KKTC'de ilgili makamlardan yasal izinlerini alarak Türkiye'ye; SDÜ'ye getirdik. Bu bitki zararlısının boyar madde kaynağı olabileceğini düşünerek öğrencim Bengü Aydın ile birlikte üzerinde bilimsel çalışmalara başladık.”

Deneyler sonucunda koşnil böceği türünden kırmızı renk elde edildiğini vurgulayan Prof. Dr. Mustafa Genç, bu böceğin koşnil türü olarak daha önce literatüre girdiğini fakat boyama yönü ile hiçbir bilimsel çalışma yapılmadığını söyledi. Kırmızı ve mor renklerin elde edilmesinde kullanılabilecek olan bu tür keşfini Şubat 2024 tarihinde Textile Research Journal'de  (Tekstil Araştırma Dergisi) yayımladıklarını dile getiren Prof. Dr. Genç, “Dünya'da 6 böcek ve deniz canlısı bütünleşik tekstil endüstrisinde boyama alanında kullanılıyor. 7'nci keşfi de biz yapmış olduk.  2007'de Başbakanlık Osmanlı Arşivleri'nde başlayan yolculuk, Şubat 2024'te yeni keşif ve ispatların bilimsel şekilde literatüre kazandırılması ile tamamlanmış oldu. “İlham Veren Üniversite” SDÜ'nün bir üyesi olmaktan, yeni keşiflere imza atmaktan mutluyuz.” diye konuştu.