Isparta için dört alanda büyük fırsat

Fikir Isparta Topluluğu, 2025 Yılı Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvik Programı’nı Isparta özelinde derinlemesine değerlendirerek, ilin öncelikli yatırım alanlarını ve bu alanlarda potansiyel sunan ilçeleri belirleyen kapsamlı bir rapor hazırladı. Rapor, topluluğun web sayfasında kamuoyuyla paylaşıldı.

2025 yılında ilan edilen Yerel Kalkınma Hamlesi Programının, Türkiye'nin üretim odaklı bölgesel kalkınma stratejilerinin güncel ve somut adımlarından biri olduğunu belirten Fikir Isparta Topluluğu Lideri Yunus Karabulut, program kapsamında Isparta’nın hem tarımsal potansiyeli hem de doğal kaynak zenginliğiyle dört stratejik yatırım başlığı altında destek almaya hak kazandığını söyledi. Karabulut hazırladıkları raporla birlikte Isparta için yatırım alanlarının ilçeler bazında değerlendirilmesini, yerel kalkınma hedeflerine nasıl katkı sunulabileceğini ve yatırımcılara rehberlik edecek önerileri kamuoyuyla paylaştıklarını ifade etti.

Isparta’ya özel dört stratejik yatırım başlığı belirlendi

9 Temmuz 2025’te yayımlanan “Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvik Programı” doğrultusunda, Isparta’nın kalkınmasında dört ana stratejik başlığın belirlendiği dile getirilen raporda bu dört alanda yatırım yapılabilecek uygun ilçeler ve proje önerileri detaylandırıldı. Teşvik Programında yer alan dört ana başlık şu şeklide sıralandı:  

Mantar Kompostosu Üretimi

Gül ve Tıbbi-Aromatik Bitkilerden Kozmetik Ürün Üretimi

Meyve ve Atıklarından Katma Değerli Ürünler

Geriatri (Yaşlı Bakım) Turizmi

Mantar kompostu: Orman altı zenginliği değere dönüşüyor

Raporda kültür mantarlarının yetiştiği özel organik ortam olan mantar kompostu, Isparta’nın biyokütle ve tarım dışı arazi potansiyeli yüksek ilçelerinde öne çıkabileceği belirtildi. Raporda mantar kompostu ile ilgili olarak orman varlığı ve düşük tarım kullanımıyla biyokütleye erişim avantajı sağlaması nedeniyle Sütçüler, Aksu ve Yenişarbademli ilçelerinin; mantar üretiminin geliştiği bölgeler olması ve meyve/sebze atıklarının kompost hammaddesi olarak kullanılabilir olması nedeniyle de Şarkikaraağaç, Yalvaç ve Gelendost ilçelerinin önemli bir avantaja sahip olabileceği vurgulandı. 

Isparta, doğal kozmetik üssü olmaya aday

Türkiye’nin gül yağı üretiminde lider olan Isparta, lavanta, kekik, adaçayı ve biberiye gibi tıbbi-aromatik bitkileriyle, kozmetik ve aromaterapi alanında büyük fırsatlar barındırıyor. Gül üretiminin merkezi konumundaki Keçiborlu, Gönen ve Isparta Merkez’in ve aromatik bitkiler açısından zengin olan Uluborlu, Senirkent ve Atabey ilçelerinin kozmetik alanındaki yatırımlar için uygun olduğu belirtilen raporda şu yatırımlar önerildi:

Ekstraksiyon, distilasyon ve formülasyon teknolojilerine dayalı modern tesisler

Kadın kooperatifleri ve üniversitelerle iş birliği

Marka ve ihracat kapasitesinin artırılması

Meyve atıklarıyla gıda ve kozmetiğe katma değer

Raporda yüksek elma ve kiraz üretimine sahip Isparta’da, meyve işleme atıkları (posa, kabuk, çekirdek) pektin, meyve tozu, doğal aroma, çekirdek yağı, biyogaz ve organik gübre gibi ürünlere dönüştürülerek hem ekonomik hem çevresel sürdürülebilirlik sağlanabileceği ifade edildi.

Meyvecilik açısından önemli merkezler olan Yalvaç, Eğirdir, Gelendost, Uluborlu ve Senirkent ilçeleriyle kurutma ve granül teknolojisi için elverişli alanlara sahip Şarkikaraağaç ve Keçiborlu ilçelerinin meyve atıklarıyla gıda ve kozmetiğe katma değer yaratacak üretim için uygun yerler olduğu dile getirilen raporda; elma posasından pektin üretimi (gıda sanayi için stratejik), Lavanta ve gül atıklarından doğal aroma tozu, pastacılık ve bebek mamalarına fonksiyonel katkı sağlayacak olan meyve tozları, soğuk presle çekirdek yağı üretimi ve meyve atıklarından hayvan yemi ve kompost üretimi gibi ürünlerin öne çıkabileceği ifade edildi.

Geriatri turizmi: Isparta doğal yaşlı bakım köyleri için biçilmiş kaftan

Raporda Türkiye'nin yaşlanan nüfusu göz önüne alındığında, Isparta’nın temiz havası, sakin doğası, göl manzaralı ilçeleri ve sağlık altyapısı ile yaşlı bakım turizmi için büyük bir potansiyel taşıdığı üzerinde duruldu.

Doğa temelli yaşlı bakım köyleri, sağlık destekli rehabilitasyon merkezleri ve alternatif turizmle entegre edilen yaşlım bakım alanlarının uygulanabilecek modeller olduğu belirtilen raporda göl kenarı, geçmiş sağlık turizmi deneyimi (Kemik Hastanesi) ile Eğirdir’in, sessiz yaşam ve geniş arazileri nedeniyle Yalvaç, Sütçüler ve Atabey’in, kırsal dinlenme ve tarım temalı yaşlı bakım konseptleri nedeniyle Uluborlu, Senirkent, Yenişarbademli ve Aksu ilçelerinin ve SDÜ Hastanesi, özel sağlık kuruluşlarıyla altyapının güçlü olması nedeniyle Isparta Merkez’in bu yatırım alanlarında avantajlı olabileceği gündeme getirildi.

Teşvik haritası: Isparta’nın 3. ve 4. Bölge avantajları

Yerel kalkınma teşvik programı açısından Isparta’nın dahil olduğu teşvik bölgelerinin de değerlendirildiği raporda Isparta Merkez, Eğirdir, Yalvaç, Gönen ve Uluborlu’nun 3. Bölge Teşvik listesinde; Aksu, Atabey, Gelendost, Senirkent, Sütçüler, Şarkikaraağaç, ve Yenişarbademli ilçelerinin ise 4. Bölge teşvik listesinde yer aldığı hatırlatıldı.

Raporda 3. Teşvik Bölgesi için yüzde 40 vergi indirimi, 3 yıl SGK pirimi desteği, OSB içi yatırımlarda ise 3 yıla ilave olarak 2 yıl daha teşvik verildiği belirtilirken; 4. Bölge Teşvik bölgelerinde ise yüzde 50 vergi indirimi, 6 yıl SGK prim desteği, yüzde 50-70 oranlarında IPARD hibeleri ve gıda, tarım, geri dönüşüm ve kırsal turizm için özel avantajların olduğu söylendi.

Fikir Isparta’dan kalkınma için somut öneriler

Raporda, Fikir Isparta Topluluğu tarafından sürdürülebilir bir kalkınma için şu stratejik adımlar önerildi:

İlçelere özel yatırım haritaları hazırlanmalı

Kadın ve genç girişimcilere pozitif ayrımcılık tanınmalı

Üniversite-özel sektör-yerel yönetim işbirliği ile Ar-Ge altyapısı kurulmalı

“Isparta Yatırım Rehberi” adlı dijital platform hayata geçirilmeli

İleri işleme teknolojileri (ekstraksiyon, kurutma vb.) öncelikli teşvik kapsamına alınmalı

Eğirdir, Sütçüler, Yalvaç gibi bölgelerde yaşlı bakım köyleri kurulmalı

Isparta doğal refah üssü olabilir

Raporun sonuç bölümünde Yerel Kalkınma Hamlesi 2025 Programı sayesinde Isparta, doğal kaynaklarını ekonomik değere dönüştüren, kadın ve genç girişimciliğini destekleyen, çevre dostu ve sağlık odaklı bir üretim modeliyle Türkiye’nin örnek illerinden biri olma yolunda önemli bir eşiğe geldiği vurgulandı.

Fikir Isparta Topluluğundan yapılan açıklamada raporun tamamına https://fikirisparta.com/isparta-2025yerel-kalkinma-tesvik-hamlesi-yatirim-rehberi-oncelikli-ilcelere-gore-yatirim-onerileri/ adresinden erişilebileceği belirtildi.