Isparta Halısı artık neden üretilmiyor?

Isparta’da dört kuşaktır halı işletmeciliği yapan Kemal Turalı (42), Isparta Halısı’nın artık neden üretilmediğini anlattı. Artan maliyetlerden dolayı yün ipliklere naylon karıştırılmasıyla Isparta Halısı’nın kendine özgü yapısının bozulduğunu söyleyen Turalı, bu nedenle kentte yaklaşık 30 yıl önce halı dokumacılığının bittiğini ifade etti. Eskiden her evde bir halı dokuma tezgahı olurdu diyen Turalı; Eskiden her evin yanında bir tezgah olurdu. El dokuma tezgahlarında yün ipliklerden halı üretilirdi. Ancak yün ipliklerin maliyetlerinin artması ve kültürel yapıların değişmesiyle bu üretim şekli sona erdi. Tezgahlar kalktı, işler fabrikalara kaydı ve bu dönüşüm Isparta’nın el halıcılığı geleneğini yok olmaya sürükledi. Isparta halısının kalitesini yitirmesine sebep olan en önemli etkenlerden biri, yün ipliklere naylon karıştırılmaya başlanması oldu. Bu, halının dayanıklılığını azalttı ve halkın güvenini kaybetmesine yol açtı. Ayrıca yün halıların düzgün saklanması gerekiyor. Eğer bu yapılmazsa güve yiyor ya da koku yapıyor. Günümüzde makinelerde üretilen halılar ise daha parlak, hafif ve dekoratif. Bu da el halısına olan talebi iyice azalttı” diye konuştu.

ARTIK DEKORATİF, HAFİF VE KOLAY YIKANAN HALILAR TERCİH EDİLİYOR

Kemal Turalı, eskiden dayanıklı ve uzun süreli kullanılabilen halılar tercih edilirken, günümüzde dekoratif, hafif ve yıkanması kolay olanların tercih edildiğini söyledi. Ayrıca tüketicinin artık ekonomik ürünleri tercih ettiğini ifade eden Turalı; “Hatta modern kilim halılara bir dönüş var. Halı artık bir dayanıklı tüketim malı değil, dekoratif bir obje haline geldi. Halılarımızın klasik motifleri, büyüklerimiz tarafından hâlâ tercih ediliyor. Ancak genç nesil bu bağlılığı kaybetti. Yine de iç mimarların eskiye dönüş trendleri, nostaljik motifler yeniden rağbet görmeye başladı. Tıpkı modada olduğu gibi, eski motifler bir süre unutuluyor, sonra tekrar geri geliyor” şeklinde konuştu.