Eğirdir Isparta’nın hayat kaynağı, o yoksa biz de yokuz

İYİ Parti Milletvekili Aday Adayı Adnan Yılmaztürk, Türkiye’nin kapısında bekleyen kuraklık krizine dikkat çekti. Yılmaztürk, ‘’Eğirdir Isparta’nın hayat kaynağı, o yoksa biz de yokuz’’ dedi.

İYİ Parti Milletvekili Aday Adayı Adnan Yılmaztürk açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

Eğirdir Gölü Türkiye’nin en büyük ikinci doğal tatlı su gölüdür. Göller bölgesinin incisi olan Eğirdir Gölü, kullanım bakımından da stratejik öneme sahip bir göldür ve olası bir savaşta, açlıkta, kıtlıkta içme suyu olarak ve tarımsal amaçla kullanılabilecek değerdedir. Eğirdir Gölü 3.500 km2’lik bir havza içerisinde 520 km2 su yüzeyine ve 4 milyar m3 su hacmine sahip büyük bir sulak alandır. 5 milyon yıl yaşındaki bu hazinenin 150 km kıyı uzunluğu vardır.

Gölü besleyen en önemli su girdisi gölün tabanındaki yeraltı kaynaklarıdır. Göl, kapalı havzaya sahip olduğu halde tabanından bol miktarda kaynak suları ile beslenmekte ve göl suyunun 1/3’ü her yıl yenilenmektedir. Aynı zamanda çevredeki dağlardan inen ve yağış suları ile beslenen irili ufaklı çok sayıda dere ve çaydan da beslenir. Bunlardan en önemlileri; Yalvaç ilçesinden gelen ve Gelendost ilçesinden göle karışan Akçay, Uluborlu ve Senirkent ilçelerinden geçerek göle inen Pupa Çayı, Hoyran Ovası'ndan inen Değirmen Çayı ve Aksu Çayı'ndan bir kanalla göle bağlanan Aksu Deresi’dir. Ovaların göl kıyılarına açıldığı gölün sığ kısımları tamamen saz ve kamışlarla kaplıdır.

Eğirdir Gölü, Isparta ilinin ve çevresindeki yerleşim birimlerinin içme suyu ihtiyacını karşılar. Aynı zamanda Isparta, Gönen, Uluborlu, Senirkent, Yalvaç, Gelendost ve Eğirdir ovalarında sulama suyu olarak kullanılır. Gölün giderleri, DSİ pompa istasyonları ile yaklaşık yılda 140 milyon m3 su alınmaktadır. Buharlaşmaylaysa yılda 470 milyon m3 su kaybolmaktadır.

Eğirdir gölü son 10 yılda 917 kotundan 914,5 kotuna düşmüş derinliği 16 m.’den 4 m. kadar düşmüştür. 87 km2 alandan su çekilmiştir. Bu hızlı küçülme Eğirdir Gölü’nün de çok yakında kuruyacağı anlamına gelmektedir. İklim değişikliği, hava sıcaklıklarındaki hızlı artış ve kuraklık riski düşünüldüğünde bu durumun ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılacaktır.

Eğirdir Isparta’nın hayat kaynağı, o yoksa biz de yokuz!

Eğirdir Gölü havza içinde yaklaşık 600 bin insan içme, kullanma ve sulama suyu olarak faydalanmaktadır. Gölün bir anda kuruduğu düşünülürse Eğirdir havzasındaki tüm yaşamın alt üst olduğu, iklimin değiştiği, meyveciliğin, sebzeciliğin bittiği, balıkçılığın hayvancılığın bittiği, turizmin, ticaretin, ekonominin bittiği bir kâbus görmeye başlarız, kısaca hayat durur. Isparta şehir merkezi içme suyunu temin edemez, şehri terk etmek zorunda kalır. Eğirdir ve Beyşehir gölleri Antalya havzasındaki yeraltı içme sularının da kaynağıdır dolayısıyla bölgedeki çok geniş bir alanda belki de milyonlarca nüfusu etkileyerek hayat döngüsünü bitirme noktasına getirir.

Eğirdir Gölü’ndeki tüm bu olumsuzlukların neredeyse tamamı insandan kaynaklanmaktadır. Hızlı su azalmasını sadece iklime bağlayamayız, 5 milyon yıldır varlığını sürdüren bu “7 renkli göl”ün kriz noktasına gelmesi sadece aşırı nüfus ya da plansız kentleşmenin bir sonucu değildir, aynı zamanda yanlış tarım politikası sonucu bilinçsiz aşırı su tüketen bitkilerin tarımının yapılması, bilinçsizce yapılan gölet ve barajlarla havza içinde sulamanın kapalı sulama sistemine geçilemeyişidir.

Eğirdir olmazsa ekoloji biter, 2 milyar dolarlık gelir kaynağı,  25 bin kişi işsiz kalır vb..gibi.. 1.250.000 ton elma hasadı da zarar görür vb.Gölün acil sorunu su seviyesi ve hacmindeki düşüşün yani kurumasının önüne geçmek ve eski haline getirmek için acil eylem plan ve çalışmalarının yapılmasıdır.

Bunun için şu politikalara acilen ihtiyaç vardır:

• Aksu çayından alınan 67 milyon m3 su takviyesinin arttırılarak 115 milyon m3 seviyesine çıkarılması.
• İhalesi yapılan Atabey ve Senirkent ovalarının kapalı sulama sistemlerin bir an önce tamamlanması; havza içinde salmaya ya da vahşi sulamaya son verilmesi; bununla %50 su tasarrufu sağlanması.
• İzinsiz kaçak su sondaj kuyularının tespiti ve acilen kapatılması.
• Su israfının önlemek için kartlı sistemin getirilmesi; alan üzerinden değil kullanılan su üzerinden ücretlendirilmesi.
• Eğirdir Gölü havzası içindeki 15’ten fazla gölet ve barajın gözden geçirilmesi ve verimli kullanılmayan barajların acilen terkedilmesi;
• Barajlar havza içinde su yüzeyini arttırarak buharlaşmayı arttırmakta, göle giden yer altı ve yer üstü suların göle girişini engellemektedir, neredeyse Eğirdir Gölü’nden buharlaşmanın yarısı kadar da fazladan gölet ve barajlardan buharlaşarak su kaybı olmaktadır, bunların planlı biçimde azaltılmasının sağlanması.
• Yeni baraj ve göletlere izin verilmemesi; kaçak kuyuların kapatılması.
• Göl havzasında suya dayanıklı, daha az su isteyen bitki desenine gidilmesi.
• Su kaynakları koruma eylem planının harekete geçirilmesi.
• Sanayinin ve tarımın kullandığı suyun içilebilir kalitede olmaması ve geri dönüştürülmesinin sağlanması.
• Alternatif enerji kaynaklarının kullanılması.
• Yeni bir su yönetimi anlayışına ve planlanmasına geçilmesi.

İYİ parti iktidarında ilk işimiz Eğirdir Gölünün kurtarılması olacaktır. İlk 2 yılda tüm önlem ve yatırımları yaparak kötü gidişe dur diyeceğiz.