Deprem ülkesi Türkiye’de neden gerekli tedbir ve hazırlık yok

İYİ Parti Isparta Milletvekili Dr. Aylin Cesur, Kahramanmaraş merkezli 10 ilde meydana gelen depremlerin  ardından eksikliklerin tespit edilmesi, sonraki olası depremlerde benzer sorunların yaşanmaması ve Hükümetin deprem politikasındaki eksikliklerin tespit edilmesine yönelik Meclis Araştırma Önergesi verdi.

 Önergenin gerekçesini açıklayan İYİ Partili Cesur, depremin etkilediği birçok il, ilçe ve köyde arama kurtarma ekiplerinin ilk 24 saatte müdahalede bulunmadığına ve yardımların geç geldiğine dikkat çekti. Depremin geniş bir alana yayılması ile dondurucu kış şartlarında vatandaşların yiyecek ve suya ulaşmakta zorluk çektiğini, ısınmalarını sağlayacak koşulların olmadığını ve çadırların kurulmadığı için hayati tehlikelerle karşı karşıya kaldığını hatırlatan Milletvekili Cesur,“Gerekli tedbirler en kısa sürede alınamadığı için soğuktan ölümler yaşanmıştır. Yeterli ekipman ve ekip olmadığı için insanlar kaderlerine terk edilmiş, kendi imkanlarıyla enkaz altında kalan ailelerini ve yakınlarını kurtarmaya çalışmış, hatta saatlik ücretli vinç kiralamak zorunda kalmışlardır” dedi.

 Arama kurtarma personeli eksikliği nedeniyle enkazlara zamanında yeterli müdahale yapılamamasına tepki gösteren Cesur, AFAD’ın 2022 yılında ek bütçe dahil 12 milyar 161 milyon 792 bin TL olan bütçesinin, 2023 yılında 8 milyar 75 milyon 405 bin TL’e düşürülerek, yüzde 33,6 oranında azaltılmasının, arama kurtarma çalışmalarını olumsuz etkilediğini belirtti.

Milletvekili Cesur, Kızılay’ın Malatya’da dünyanın en büyük konteyner üretim fabrikalarından birine sahip olduğunu vurgulayarak fabrika arazisinde olası bir deprem felaketine hazırlık amacıyla on binlerce konteyner stoklanabilecekken, Kızılay yönetimi tarafından bu hazırlığın yapılmamasının altını çizdi ve araştırılmasını istedi.

Depremin 3. günü Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun, 15.00 ile 23.45 saatleri arasında internet altyapısını kademeli olarak keserek internete ve sosyal medyalara bant daraltma kararı uyguladığına değinen Cesur, “Deprem felaketinin yaşandığı illerimizde enkaz altındaki pek çok vatandaşımız, sosyal medya platformları üzerinden yönlendirilen yardımlar sayesinde kurtarılmıştır. Depremzedeler zorlu hava koşulları ve olanaksızlıklarla mücadele ederken, yıkılan binalarda enkaz altında kalan çok sayıda vatandaşımız kurtarılmayı beklerken, sosyal medyada bant daraltma uygulamasına gidilmesi neden tercih edilmiştir, netlik kazanmalı ve sonraki afetler için varsa, bu yanlışlardan ders çıkarılmalıdır. Halkın haber alma hakkı da engellenmiş ise, bu da açığa çıkarılmalıdır.” dedi.

Yaşanan depremler sonucu kamu binalarının depreme karşı dayanıksız olduğunun ortaya çıktığını; özellikle yoğun iş gören okul, hastane ve havalimanı inşaatları gibi kamu binalarının depreme dayanıklı inşa edilmediği için yıkıldığını dile getiren İYİ Partili Cesur, “Kamu İhale Bülteni’nde yer alan bilgilere göre, son üç yılda 300 güçlendirme ihalesi iptal edildi. İhalesi iptal edilen kurumlar arasında okullar, cezaevleri, havalimanları, halk eğitim merkezleri, spor salonları ve huzurevleri bulunmaktadır” dedi.

24 yıldır cep telefonu, internet, bankacılık işlemleri, Spor Toto, Milli Piyango, uçak biletleri, gümrük ve pasaport işlemleri gibi birçok konuda deprem vergisi ödendiğine dikkat çeken Cesur “1999-2022 yılları arasında özel iletişim vergisi adı altında nominal değeri ile 88 milyar 240 milyon lira toplanmıştır. Buradan toplanan paraların depremin yol açacağı riskleri ortadan kaldırmaya harcanması gerekirken, bu paraların nereye harcandığına ilişkin şeffaf bir açıklama iktidar partisi yetkililerince yapılmamıştır. “ ifadelerine yer verdi.