‘Evet! Tüberkülozu bitirebiliriz’

SDÜ Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalından Dr. Öğretim Üyesi Merve Erçelik, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olan Tüberküloz hastalığı konusunda bilinçlenmenin önemli olduğunu, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş ve gece terlemesi, öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, kanlı balgam, göğüs-sırt ağrısı ve nefes darlığı gibi durumlarda sağlık kuruluşlarına başvurulması gerektiğini ifade etti. 

Dr. Öğretim Üyesi Merve Erçelik, şu bilgileri aktardı, “Tüberküloz (Verem), görülme sıklığı ve etkileri nedeniyle, küresel mücadele gerektiren önemli halk sağlığı sorunları arasında bulunmaktadır. Robert Koch tarafından Mycobacterium tuberculosis basilinin keşfedildiği 24 Mart 1882 gününe ithafen her yıl tüberküloz hastalığının sağlık, sosyal ve ekonomik yıkıcı sonuçlarına dikkat çekilmekte ve kamuoyunun hastalık hakkındaki farkındalığının artırılması amaçlanmaktadır.

Tüberküloz hastalığı; en çok akciğerlerde görülmekle birlikte (%60-70) saç ve tırnak hariç tüm doku ve organları tutabilen bir enfeksiyon hastalığıdır. 

Hastalık insanlardan öksürme, hapşırma ile ortama yayılan mikrobun solunum yolu ile alınması sonucu bulaşır. Düzenli ilaç kullanımı ile ortalama 2-3 haftada bulaştırıcılık yok olmaktadır.

Tüberküloz hastalığı, tüberkülozla ilgili belirti ve bulguların ortaya çıktığı durumdur.

Tüberküloz hastalığının belirtileri; genel olarak halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş ve gece terlemesidir. Solunum semptomları; öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, kanlı balgam, göğüs-sırt ağrısı ve nefes darlığıdır. Diğer organları tutan akciğer dışı tüberküloz hastalığında ilgili organa ait bulgular görülebilir. 

Tüberküloz hastalığının tedavisi, iki ay 4’lü, dört ay 2’li ilaçla olmak üzere 6 ay sürmektedir ve tedavide kullanılan tüm ilaçlar sağlık kuruluşları tarafından ücretsiz verilmektedir. İlaçların düzenli kullanılması tedavinin başarısı için oldukça önemlidir. Tedavide kullanılan ilaçların eksik alınması ya da düzensiz kullanılması halinde, tüberküloz basili ilaçlara direnç kazanabilir. 

Dünyada yaklaşık iki milyar insanın tüberküloz basili ile enfekte olduğu tahmin edilmektedir. Bu insanların %5-10’unun yaşamlarının bir döneminde tüberküloz hastası olma riski bulunmaktadır. Tüberküloz ile küresel mücadele kapsamında uygulanan etkin tanı ve tedavi programları sayesinde 2000-2022 yılları arasında yaklaşık 75 milyon hayat kurtarılmıştır. Türkiye’de kayıtlı tüberküloz hastası sayısı 2018 ve 2019 yıllarında yıllık 11 binden fazla iken 2020 ve 2021 yıllarında yıllık yaklaşık 9 bindir.

Dünya Sağlık Örgütü 2024 yılı Tüberküloz Günü temasını ‘Evet! Tüberkülozu bitirebiliriz’ ('Yes! We can end TB!') olarak tanımlamıştır.

Önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olan Tüberküloz hastalığı konusunda bilinçlenmeli, şüpheli durumlarda sağlık kuruluşlarına başvurmalıyız. Bu hastalığa bağlı sağlık sorunlarını, yeti kayıplarını ve ölümleri hem ülkemizde hem Dünyada önleyebilmek, hastalıkla mücadelenin her aşamasına toplumun bir bütün olarak katılımı ile mümkün olacaktır.”