Ispartalı Tarihçi Yazar Bekir Manav, kentin mezarlıklar üzerine kurulduğunu belirterek, geçmişte mezar olarak kullanılan bölgeleri paylaştı.
ISPARTA’NIN KALDIRILAN MEZARLIKLARI
Mezarlıklar üzerinde yaşayan Isparta, tarihine küskün şehir…!
Bina temeli kazarken çıkan kemiklerin sırrı ne?
PİRİ MEHMED Mahallesine adını veren, 2.Selim tarafından Isparta’ya türbesi yaptırılan Piri Mehmed’in mezarı ne oldu?
Bugünkü Cumhuriyet ilkokulunun olduğu bölge tamamen mezarlıktır.
Bugünkü Bey Hamamı arkası Ordu Evi’nin olduğu alan tamamen mezarlıktır.
Bugünkü Isparta Iyaş Oteli valiliğe kadar mezarlıktır.
Bugünkü Hastane Caddesi gözlükçülerin olduğu sıra Kavaklı Camii’ne kadar mezarlıktır.
Bugünkü Isparta Belediyesin’den Maliye’ye kadar mezarlıktır.
Bugünkü ITKM alanı Isparta Belediyesine kadar mezarlıktır.
Bugünkü Fevzipaşa Okulu altı tamamen mezarlıktır.
Bugünkü Mimar Sinan camii üstü, Kaymakkapı meydanı tamamen mezarlıktı.
Kaltakçı Mezarlığı: Isparta Oteli’nin olduğu bölgedir.
Ulu Cami Mezarlığı: Ulu Cami zaten bir bu mezarlığın içindeydi. Bugünkü Ulu Cami’nin arkası, önü mezarlıktır. Şimdiki Bey hamamından inen yol bu mezarlığın içinden geçti.
Şafak Mezarlığı: Bugünkü Merkezşen kırtasiyesinin olduğu bölge.
Hızır Abdal Mezarlığı: Hızırbey türbesinin civarı olup Hızır Abdal’ın tekkesinde oluşturulan bir mezarlıktır. Tekke Mahallesi ( Hızırbey)’dedir.
Hacı Abdi Mezarlığı: Bugünkü Isparta Oteli arkasında Sav duraklarında, üretici köy pazarındaki İplikçi (Hacı Abdi Ağa) Camiinden Demirköprüye giden yol üzerindeydi. İplikçi Camii’ni yaptıran Hacı Abdi Ağa’nın mezarı bu mezarlık kaldırılırken Antalya’ya giden yol açılırken kaldırılmış ve yok olmuştur. 1500 lerin başında yapılan tarihi camiyi yaptıran Hacı Abdi Ağa’nın mezarını kaybettik.
Tekke Mezarlığı: Bugünkü Kızılay Kan Merkezi alt tarafını kapsayan mezarlık.
Kemiklik Mezarlığı: Isparta Oteli arkasında Cumhuriyet okulunun olduğu bölgede küçük bir mezarlık.
Keçeci Mezarlığı: Eski Devlet Haastanesi üzerinde yer alan mezarlık.
Araplar Mezarlığı: Bugünkü Yayla Mahallesinde yer alan mezarlık.
Aldan Efendi Mezarlığı: Bugün Gülcü Mezarlığı içinde yer alan Aldan Dede türbesi civarıdır.
Gülcü Mezarlığının asıl adı Binti Emir Mezarlığıdır.
Hacı Elfi Mezarlığı: Eski Emniyet Müdürlüğü binası civarındadır.
Ermeni Mezarlığı: Eğirdir yolu üzerinde askeriyeyi geçince sağda Paşa çeşmesi civarındaydı.
Depboy, Garipler gibi yine kaldırılmış mezarlıklarımız vardır.
Peki gelelim Piri Mehmed Efendi’ye, çoğumuz bilir bugün büyük ve merkezi bir mahalledir Piri Mehmet Mahallesi.
Bu mahalleye adını veren veren Piri Mehmed, Seyyid Ahmed Buhari halifelerinden erenlerdir. Öyle ki Kanunî Sultan Süleyman döneminde saltanatın en güçlü adayı şüphe yok ki Şehzade Mustafa idi. Oldukça etkin olan şehzade padişahın da en büyük oğlu ve sevilen bir şehzadeydi.
Tam da bu dönemde Kanunî’nin diğer oğlu şehzade Selim Manisa’da bulunuyordu. Bir dönem Isparta’ya gelen Selim, şânını duyduğu Piri Mehmet Efendi’yi ziyaret eder. Piri Mehmed Efendi, şehzadeye Mustafa’nın değil, kendilerinin padişah olacağını söyler. Zor olan bu ihtimal şehzadeyi de şaşırtır.
Kanunî Sultan Süleyman’ın saltanatlığı bitmeden, Piri Mehmed Efendi vefât eder.
Dönem acı olaylara şâhit olmuş, Şehzade Mustafa babası tarafından öldürtülmüş, Beyazit ile Selim taht mücadelesine girişmiş ve saltanat 2.Selim’e nâsip olmuştur.
Bunları göremeyen Piri Mehmed Efendi, işaretinde haklı çıkmış ve 2.Selim Padişah olduğunda bugünkü Halı Sarayı karşısına Piri Mehmed Efendi’nin mezarına ona hürmeten türbe inşâ ettirmiştir.
Türbeye ne mi oldu?
Zaten o civar mezarlık idi. Isparta’da gelişen bir şehir olduğu için tüm çarşıda olduğu gibi o mezarlığı kaldırdı. Piri Mehmed Efendi’nin türbesi yıkıldı, şehir mezarlığına kemikleri nakledildi. Sonra şehir mezarlığındaki mezarlığıda kayboldu, yeri şuan bilinmiyor.
Çünkü hiç bir dönem Isparta’mız tarihi kişilerine sahip çıkamamıştır.
gazoz
18 Aralık 2023 Pazartesi 07:35Bence ölenler yakılmalıdır veya ölümü üzerinden belirli bir yıl geçmiş mezarlıklarda kemikler bir kenara toplanıp yeniden kullanılmalıdır. Zırcahil embesiller atlamasın, dininizde ölüyü yakmak günah , yasak vb. durum yoktur. Birde biri yazmış mezarlıklara saygı yok, bütün dünyada böyledir, mesela senin mezarının 70 yıl sonra esamesi okunmaz,
Mert
17 Aralık 2023 Pazar 21:11Piri mehmet efendi kemikleri şuan kirazlidereye giden yolda otopark alanı olarak gösterilen yerde.. oradaki türbede.
21
17 Aralık 2023 Pazar 19:25tarihçi OLMUŞ.BRŞEYLERİ ANLATIRKEN.ğözden bir şeyleri kaçırmıştır.ANLATILANA ĞÖRE.DEMEKKİ: BİZİM TOPLUMUMUZ MEZARLIKLARA SAYGI DUYMUYOR.MEDENİYENİZ İLE BÖYLEMİ? GURU DUYUYORSUNUZ.RABBİM BİZİ AF ETSİN
Emre
17 Aralık 2023 Pazar 15:09O yüzden eski ısparta ısparta değil her geçtiğimiz yerden dua etmek gerekir bence
Bilemedim
17 Aralık 2023 Pazar 14:55Isparta kaymakları meydanı su anki belediye işhanı bölgesi mezarlik olduğunu biliyorum çocukluğumda şu anki belediye işhanın hafriyatı sırasında mezarlar ve kemikler çıktı ama diğerlerini bilmiyorum ve isparta ovası hemen hemen komple mezarlik ise insanlar nerede yaşıyordu ve bu kadar çok mezarlik var ise o tarihte şehrin nüfusu kaçtı
abd
17 Aralık 2023 Pazar 14:40insanlık ölmüş
Sıradan biri
17 Aralık 2023 Pazar 13:56Ee bişey kalmadı heryer mezar bu kadar mezarı göre göre bu yerleşkeye gelen insanlık nasıl bir kafadaydı
Saçma Sç.
17 Aralık 2023 Pazar 13:18Ya bu saydığın her yer mezarlıksa insanlar nerede yaşıyordu arkadaş. Ispartanın nüfusu o zaman 2milyon kişimiydi İstanbuldan büyükmüşüz heralde.
Barbaros032
17 Aralık 2023 Pazar 13:11İstanbulda bu kadar mezar yok o zaman baya ciddi insanlık yaşamış Isparta da